Ez li Şamê di sal 1946 de ji dayik bûme, ji malbateke kurdperwer û têkoşer im, ku piştî Şerê Cîhanê yê Yekem ew ji Bakurê Kurdistanê "Kurdistana Tirkiyê" koçberî Sûriyê bûne. Bapîrê min î mezin Mella Mihemed misilmanekî dîndar û welatparêz bû û heta roja îro ew mizgefta ku wî avakirî li gundê Beydewanê li navçeya Diyarbekirê (Amedê) sekiniye. Bavê min hevalê nêzîk û xweşewîst ê Mîr Celadet Bedirxan û endamê tevgera Xoybûn (Serxwebûn) bû...

Şerefxanê Bedlîsî, bi esil ji malbata mîrên Bedlîsê, ji eşîra Rojkan e. Mîrekiya Bedlîsê di navenda Kurdistan de cih digre û yek ji mîrekiyên herî mezin e. Mîr Şerefxan nivîskarê kitêba p Kurdistan/ ŞEREFNAMEyê ye û di beşek vê kitêbê de di derbarê xwe û malbata xwe, e

Samî Tan di sala 1965an da li gundê Axçelîyê yê bi ser navçeya Kolikê ya Semsûrê ve çavên xwe li vê cîhana gewrik vekirine. Xwendina xwe ya seretayî, navincî û amadehî li bajarê Mersînê kuta kiriye. Di sala 1986an da li Zanîngeha Bogazîçî di beşa dîrokê da dest bi xwendina bilind kiriye. Lê belê ew beş nîvçe hiştiye, di sala 1992yan da pêşî bi pardemî li Rojnameya Yenî Ulkeyê, paşê di tîrmeha1993yan da bi awayekî profesyonel di Rojnameya Welat da dest bi rojnamegerîya kurdî kiriye.

Nivîskar, helbestvan, wergêr Mehmed Ûzûn di 1ê Kanûna Paşîn 1953ya de li navçeya Siwêrekê ya bi ser bajarê Rihayê ve hatiye dinyayê. Bi heslê xwe ji eşîreke Wêranşarê ye, şeş xuh û bira ne û xwedî malbate

Salihê Kevirbirî, sala 1975ê li Batmanê hatiye dinyayê. Xwendina xwe li navçe û bajarên wekî Batman, Farqîn, Misirc, Edene û Stenbolê kiriye.Sala 1992yê bi derketina Rojnameya Welat re, ji zimanê dayîka xwe haydar bûye. Li herêma Çukurovayê di rojnameya Welatê Me de cara yekem dest bi karê rojnamegeriyê kiriye û heta rojname hatiye girtin, li herêmê berpirsiyariya rojnameyê kiriye. Piştî girtina Welatê Me, kar û barê rojnamegeriyê di rojnameya Azadiya Welat de berdewam kiriye

Di sala 1960’î de li Nisêbînê hatiye dinyayê. Dibistana seretayî û ya navîn li Nisebînê xwendiye. Dûra li Erziromê, li Lîseya Mamostetiyê ya Keçikan a Nenehatûnê û dîsa di heman dibistanê de Enstîtuya Perwerdeyê qedandiye. Bîst salan li Nisêbînê mamostetî kiriye. Ji sala 1999’an ve li ser dîrok û çandê lêkolînê dike. Berî dest bi weşangeriyê bike, bi hin weşanxaneyan re bi hevkarî dest bi çapkirina berhemên li ser çand û tarîxa Kurdistan kiriye. Sala 2012’an li London ‘Weşanxaneya Azad’ 2013’an de jî li Tirkî ‘Azad Yayınevi’ vekiriye. Heta niha 5 berhemên wê hatine çapkirin, yek jê ji bilî Kurdî bi du zimanê din jî hatiye weşandin

Roza Metîna, li Gundê Fitnê yê Dêrika Çiyayê Mazî ya Mêrdînê ji dayik bûye. Dibistana seretayî, navîn û ya amadekariyê li Dêrikê qedand. Li Zanîngeha Stenbolê û Dîcleyê Beşa Gihaştina Zarokan qedand. Li Zarok Tv’yê bernameya Fêrgeh, li Stêrk Tv’yê Bernameya Nûjen pêşkêş kir. Niha li Jin Tv’yê bernameya Teşiya Wêjeyê pêşkeş dike. Di 2016an de bi çîroka xwe ya bi navê ‘Keziyên Ji Bêhna Şitlên Rihanê’ Xelata Festîvala Sêyemîn a Kurteçîrokên li Rojavayê Kurdistanê girt. Di 2017an de di 25emîn Pêşbirka Çîrok û Helbestan a Huseyîn Çelebî de di beşa çîrokên Kurdî de bi çîroka xwe ya ‘Têkoşîna Tîpên Qedexe’ xelata yekemîn girt

Zerdeşt Haco lawê Mihyedînê Usivê Haco û Şefîqa Elîyê Hisên e. Di roja 10.03.1950î de li gundê Ala Reşa ji dayik bûye. Di sala 1955an de mala wan ji Ala Reşa tê Tirbespîyê. Di malek ku pirtûkên Weşanên Xoybûnê, pirtûkên Mir Celadet û Mîr Kamiran Bedirxan û yên Cegerxwîn, yên ku di Xoybûnê de rêhevalên bapîrê wî Haco bûn dihatin parastin û xwendin mezin bûye. Li hin gundên Mala Haco, weke li gundê Kêlhesenakê şagirtan sibehê berî ku derbasî xwendegehê bibin, bi dengekî bilind helbesta Cegerxwîn “Her Bjîn Al û Keyî” dixwendin. Kesayetiya Zerdeşt Haco li ser vê bingehê şikil ştendiye. Hê di zarokatîya wî de bavê wî hin helbestên Cegerxwîn pê dabûn jiberkirin û gava mêvan dihatin, ji wan re dixwendin.

Nivîskar Yekta Ûzûnoglû, ango Yekta Geylanî, bijîşk, wergêr û peyamnêrê Kurd e. Di sala 1953an de li Farqîna Diyarbekirê hatiyê dinyayê.Di sala 1971ê de diçe Parîsê. Bi bûrsa rewşenbîrê Kurd Kamûran

Cemal Ozçelîk (1966), ji Dêrika Çiyayê Mazî ye, li Zanîngeha Bernê Beşa Arkeolojî û Etnolojîyê xwendiye. Ev çend sal in xebatên wî li ser çanda Girê Mirazan berdewam dike. Li ser vê mijarê heta niha du rêzepirtûkên wî hatine çapkirin û ev xebat û lêkolîn hîn jî bi berfirehî têne meşandin. Ji bilî vana çar pirtûkên wî yî din jî hatine weşandin. Ji vana du pirtûkên pexşanê ne; yek helbest û yek jî roman e. Jiyana xwe li Bernê berdewam dike û karê wergerê bi zimanên Almanî, Kurdî û Tirkî dike...

Emîn Narozî di sala 1951ê de li gundekî Batmanê bi navê Gundikê Qêre hatiye dinê û destpêka xwendina xwe ya medresê li gundê xwe û yên herêmên Batman, Sêrt, Mêrdîn û Diyarbekirê xwendiye. Ew li van medreseyên cihê gerîyaye heya ku xwendina zimanê Erebî qedandiye û pê re jî hinek ji kitêbên bi zimanê Kurdî bi tîpên Erebî xwendiye...

Zimannas Zana Farqînî, di sala 1967’an de li gundê Baqûza Farqînê ya Amedê hatiye dinyayê. Dibistana seretayî û ya navîn li bajarê Farqînê qedandine. Dibistana amadehiyê (lîseyê) û zanîngeh li Stenbolê xwendine: Derçûyê Beşa Civaknasiyê (sosyolojiyê) ye. Di sala 2018’an de jî li ser ziman û çanda Kurdî master kiriye.

Navê min, Seîd Hecî Sedîq Zaxoyî ye, Ez di sala 1944ê, li taxek ji yên Zaxo yên kevin, bi navê Gereka Rûta ji dayik bûme. Ji binemaleka Zaxo yên kevnarim ya bi navê "Rezvan" lewra diêm bernasîn bi “Seîd Rezvanî”. Min qunaxa seretayî û amadeyî ya xwendina xwe li Zaxo bi dawî anîye, derçûyê xula perwerda mîsil im li sala 1963. Di sala 1965ê ez bûme mamoste, li gelek dibistana hatim veguhastin, paşî sala 1975ê bûme rêveberê Qutabxana Zozan ya seretayê li Zaxo, li dumahiyê hatim veguhastin bo navçeya Zaxo.

Firat Cewerî bi eslê xwe ji Dêrika Çiyayê Mazî ye. Di destpêka salên heftêyan de koçî Nisêbînê kir û di sala 1980 de jî terka welêt kir û li Swêdê bi cih bû. Sebeba derketina wî bi kurdînivîsandina wî bû. Ji ber ku ew bi salên xwe ên naşî hogirî nivîsandina Kurdî bûbû û bi zimanê xwe ê qedexe, bi dizî dinivîsand. Gava wî dest bi nivîsê kiribû, ji ber qedexeya li ser zimanê Kurdî, heta hingî, piştî avakirina komara Tirkiyê, tenê 9 kitêbên bi Kurdî derketibûn. Wî bi dizî dinivîsand, helbestên xwe di defterekê de dicivand û gava leşker û polisan ji xafil de digirtin ser malê, wî deftera xwe divirvirand ser diya xwe û diya xwe jî dikir şirîkê tirsa xwe.

Occo Mahabad helbestvan, bernamenûs, wergêr û nivîskarekî Kurd e. Di sala 1977an de li Wanê hatiye dinê. Piştî Zanîngeha Stembolê diqedîne dest bi nivîsandinê dike. Di kovarên wekî Çirûsk, Asiva, Pengav de nivîs û helbestên wî hatine weşandin, di çend malperan de nivîskarî kiriyê û hîn jî dike. Pirtûka wî ya yekem Helbestên Dînik e. Ji xêynî helbestan ji bo fîlmên biyanî binnivîs amede kirine, pir filmên biyanî wergerî Kurdî kiriye.

Omer Fîdan, li Pasûra Amedê hatiye dinyayê. Piştî ku dibistanên seretayî, navîn û amadehiyê li Amedê xwendine, ji bo zanîngehê çûye Edeneya Tirkiyeyê da ku beşa Mamostetiya Zimanê Îngilîzî bixwîne. Di heyama sala dawîn a zanîngehê de ji bo ku li ser Kurdî bixebite vegeriyaye Amedê û li Enstîtuya Kurdî ya Amedê dest bi xebatê kiriye. Di navbera salên 2004 û 2011an de li Enstîtuya Kurdî ya Amedê peywirên wek endametiya desteya rêvebir, berpirsiyariya beşa weşanê û serokatî pêk anîne...

Pirtûka çîrokan ya bi navê “Silava Bajariyan” ya nivîskar Menaf Osman ji 23 çîrokan pêk tê, navê çîrokan wiha ne: Xelef, Suret, Xeydoke, Çeme Reş, Wenekeşe Dildar, Badîno, Xewna Misto Bi Ave De Çu, Sîno, Felemez, Gule, Dilhevalekî Birîndar, Xewn, Cegerxwîn, Evdal, Silava Bajariyan, Mîrzo, Çuko, Çaven Nalîne, Lawe Şeve, Bawer, Poşman Mebe, Hindik, Wesoke

Nivîskar, helbestvan, wergêr û tekoşer Osman Sebrî, 5ê Rêbandana 1905an li bakurê Kurdistanê, li gundê Narincê ya bi ser navçeya Kolikê ya şarê Semsûrê ve ye ji dayik bûye. Bavê wî, serokeşîrê Mirdêsiyan bû. Navê bavê wî Sebrî, navê diya wî Emîne ye. Di bîranînên xwe de Osman Sebrî li ser eşîra xwe dibêje; “Eşîra me Mirdês beşek ji emareta Mirdês e ku sernîveka wî bajarî Egilê bûye. Piştî qelsî û jihevdeketina emareta mîrekan her yekî aliyekî emaretê bi navê eşîrê xistiye bin destê xwe. Ji kalê min Mihemed ku tevî eşîra xwe (Mirdêsê Gawestî) hatiye erdê ku îro bi Mirdêsan hatiye nasîn, heya digehe min, em neh bav di wî erdî de rûniştine.”

Mûrad Ciwan nivîskar û siyasetmedarê Kurd e. Ciwan di sala 1956’an de li Amed’ê hatiye dinyayê. Xwendingeha Mamostetîyê li Amedê xwendiye, lê destûrnameya xwe ya mamostetîyê ji Xwendingeha Mamostetîyê ya Akşehîr-Konya wergirtiye. Salekê li Amedê mamostetiya Zimanê Îngilîzî û salekê jî li Zanîngehe Stembol dad xwendiye. Ji ber xebata xwe ya siyasî xwendina xwe temam nekirîye. Di kovara wêjeyî ya Kurdî ya bi navê Tîrêj de bûye koordînatorê giştî. Di Avrêla 1980’yî de derketîye derveyî welêt. Li Dibistana Teknîkî ya Bilind a Kraliyeta Swêdê 3 salan endezyariya kompîturê xwendiye.

Dîlan Şewqî di sala 1970yî de li bajarê Serê Kaniya Rojava ji dayik bûye. Xwendina xwe ya Dibistanê heya pola duwazdeha li bajarê xwe tamam kiriye. Dîlan Şewqî di bin bandora welatperweriya bavê xwe de bû. Bavê wan tim û tim ji zarokê xwe re helbestê seydayê Cegerxwîn dixwendin û behsa şoreşan û raperînên Kurdan dikirin. Ev dihişt ku zarok bi hestê kurdayetiyê mezin bibin û Dîlan Şewqî bêhtir embara xwe ya çandeyî û ya edebiyatê têr bike.

Helbestvan Muslum Aslan, di sala 1974an de li gundê Hatxê ku girêdayî Nisêbînê ye ji dayîk bûye. Dibistana xwe ya seretayî û ya navîn li Nisêbîne xwendiye û ji ber rewşa siyasî xwendina xwe ya lîseyê nêvcî hiştiye. Hezkirina bapîrê wî ya li hember Cegerxwîn tesîreke mezin li Muslum Aslan kiriye ku berê wî jî daye xwendin û nîvisandina helbestan.Helbest, nivîs û ceribînên wî di kovarên weke Guney, Utopya, Yarati, Tîgrîs, Kovara W, Tîroj, Dilop û gelek kovar û rojnameyên dîtir de hatine weşandin. Heya niha 4 pirtûkên wî hatine weşandin.